آصف شیرازمحمد هادی بن معین الدین محمد الشریف الشیرازی معروف به آصف شیراز مولف الکشف الوافی فی شرح اصول الکافی، معاصر ولی قلی شاملو بوده است. ۱ - معرفی اجمالیجناب میرزایی، خلف ارشد ارجمند امجد میرزا معین الدین محمد است که سابقا در بلاد فارس از جانب اولیای دولت روزافزون، به شغل وزارت قیام داشت. محل تولد او، ملک شیراز است و به تحصیل کمالات صوری و معنوی در خدمت فضلای آن دیار نموده، بعد از وفات والد به رتبه منصب وزارت سرافرازی یافته، به جای پدر نشست. مدت‌ها نقد گرانمایه شباب را صرف آن خدمت نموده، آخر الامر به سعایت ارباب حقد و حسد «فی جیدها حبل من مسد» از وزارت معزول و موافق مدعا به کار افاده و استفاده مشغول شد. ۲ - کلام بزرگان۲.۱ - شیخ حر عاملیشیخ حر عاملی در مدح او چنین می‌گوید: کان فاضلا متقنا آیة فی الذکاء والادب... ذکره السید علی خان فی السلافة، واثنی علیه کثیرا. ۲.۲ - علامه مجلسیهمچنین علامه مجلسی چنین می‌گوید «بعض السالکین مسلک الفلاسفة». ۲.۳ - محمد طاهر نصرآبادیمحمد طاهر النصرآبادی (ت ۱۰۲۷) در باره او چنین می‌گوید: میرزا هادی، ولد امجد میرزا معین الدین محمد، وزیر فارس که صفات او محتاج به تقریر نیست و خلف او از جمیع علوم بهره وافی یافته. والدش از وزارت فارس استعفا نموده، وزارت به او مرجوع شد. مدتی در آن امر در کمال استقلال مشغول بوده، در مراعات قاطبه فضلا و علما و شعرا و فقها به هیچ وجه تقصیر ننموده، آنچه لازمه بزرگی بود به عمل می‌آورد... اگرچه شعر گفتن دون مرتبه او بود؛ اما گا فکر می‌کرد. این رباعی از او مسموع شد.... ۲.۴ - میرزا حسن الحسینی الفسائیمیرزا حسن الحسینی الفسائی در مورد او چنین نقل می‌کند: در اواخر این سال (۱۰۱۸) نواب الله وردی خان، وزارت مملکت فارس را به قدوه ارباب دولت و رفعت، میرزا معین الدین محمد خلف الصدق میرزا غیاث الدین علی شیرازی واگذاشت و کلانتری را به سلاله سادات میرشاه، حیدر ثانی، ولد میر سلطان ابراهیم حسنی حسینی، کلانتر سابق، ارزانی داشت. و در این سال ( ۱۰۴۸) نواب، میرزا معین الدین محمد شیرازی، حاکم و وزیر فارس، کاروانسرای خان گرکان، بلوک قونقری میانه شیراز و اصفهان را برای رضای خدای تعالی و آسایش مسافران احداث نمود. ۳ - اساتید و دوستاننصرآبادی [۱]
تذکره، ج ۱، ص۲۵۵.
در ترجمة ملا محمد تقی لله می‌گوید: «چون پدرش لله، میرزا محمد حسین اوراجه نویس شیرازی بود، به لله مشهور است؛ در کمال فضل و حال بود، قطع نظر از آگا معنوی، صفای باطن هم داشت که کم کسی از فضلا را دست دهد. انیس و جلیس اکابر شیراز بوده، خصوصا امام قلی خان. و بعد از فوت خان، از مخصوصان میرزا معین الدین محمد بوده، میرزا هادی شاگرد او بوده، وقتی به اصفهان آمده، فقیر به خدمت او رسید، حقا که ملکی بود در لباس بشر. در دقت طبع و سخن فهمی و سخن شناسی مانند نداشت...» . نصرآبادی [۲]
تذکره، ج ۱، ص۵۰۱.
در ترجمة حاجی محمد تقی چنین می‌گوید: حاجی محمد تقی ولد حاج مؤمن دامغانی. والدش تحصیل علم فقه نموده، نهایت صلاح داشت. به مکه معظمه رفت، سه حج کرد بعد از مراجعت در شیراز فوت شد. مجملا حاج تقی مولدش شیراز بوده، در آنجا تحصیل کمال نموده، مشرب صافیش با مؤمن و کافر از چشمه وحدت آب نوشیده، در هر باب لطیفه پرداز است. مدتی در شیراز با مرحوم میرزا هادی معاشر بود. بعد از عزل مشار‌الیه به اصفهان آمده، در خدمت عالیجاه مستغنی الالقابی میرزا علیرضا شیخ الاسلام به تحریر مراسلات و مکاتبات مبادرت می‌نمود. ۴ - آثار۱. حاشیة علی الاشارات ۲. حاشیة علی تفسیر البیضاوی (انوار التنزیل) ۳. حاشیة علی حاشیة القدیم ۴. حاشیة علی شرح الاشارات من الطبیعی والالهی ۵. حاشیة علی شرح المطالع ۶. حاشیة علی الشفاء ۷. حاشیة علی مختصر تلخیص المفتاح ۸. حل مشکلات الاشارات ۹. رسالة فی شبهة الاستلزام وجوابها ۱۰. رسالة فی المرکب واجزائه ۱۱. مرآة الحقائق ۱۲. نقد الحواشی ۱۳. نقض رسالة تقریر شبهة المرکب لمیرزا محمد بن الحسن الشیروانی (م ۱۰۹۸) ۱۴. وله اشعار ذکر بعضها معاصره محمد طاهر النصرآبادی (ت ۱۰۲۷)، ۵ - عناوین مرتبطالکشف الوافی فی شرح اصول الکافی (کتاب) ۶ - پانویس
۷ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |